De slaap, je brein en de prefrontale cortex
Je brein heeft dagelijks behoefte aan slaap, pauze, rust en ontspanning
Van alle organen heeft je brein, met name de prefrontale cortex, de grootste behoefte aan slaap. De prefrontale cortex zorgt ervoor dat we logisch kunnen denken, problemen kunnen oplossen, onze impulsen kunnen beheersen en ons sociaal kunnen gedragen. Ook stelt het ons in staat om beslissingen te nemen, doelen te stellen en het concept tijd te begrijpen, zodat we plannen kunnen maken. In grote lijnen is dit hersengebied betrokken bij vrijwel elk facet van ons leven en maakt het ons tot wie we zijn. De prefrontale cortex is dagelijks dermate actief, dat het elk etmaal meerdere herstelmoment nodig heeft in de vorm van slaap, pauze, rust en ontspanning.
> Lees hier meer over pauze en rust
Een efficiënte pauze contrasteert ten opzichte van de voorgaande activiteit. Bij een gemiddelde belasting neem je na ongeveer anderhalf uur een pauze. Is de belasting groter, denk aan een spannende voetbalwedstrijd, een interessant college of een boeiende documentaire, dan neem je na ongeveer 40 tot 50 minuten een pauze. Waaruit de voorgaande activiteit ook bestond en hoe inspannend deze ook was, een juiste pauzetijd is meestal 10 tot 15 minuten.
Van alle organen heeft je brein, met name de prefrontale cortex, dagelijks behoefte aan slaap, pauze, rust en actieve ontspanning
Dit artikel “De slaap, je brein en de prefrontale cortex” is afkomstig uit het Slaapcursus E-book.
“Slecht slapen is een 24-uurs-probleem, dat vraagt om een 24-uurs oplossing,” aldus Rob de Ron. Hij is slaaponderzoeker en schrijver van het Slaapcursus E-book. Daarnaast is hij yoga nidra docent en heeft hij meerder luisterboeken met yoga nidra slaapmeditaties ingesproken.
Nadat zijn vrouw slaapproblemen kreeg en hij de gevolgen van dichtbij meemaakte, ontwikkelde Rob de Ron de eerste Nederlandse Slaapcursus. Wil je ook deelnemen? Bekijk dan de cursusagenda voor de eerstvolgende slaapcursus in jouw buurt.
Je kunt het slaapcursus E-book en de luisterboeken met elk 3 Yoga Nidra slaapmeditaties eenvoudig bestellen en downloaden op je favoriete digitale apparaat. Zo heb je ze altijd en overal bij de hand.
Afremmen van prikkels
Deze behoefte aan herstel merken we bijvoorbeeld wanneer we ons willen concentreren. Om je te kunnen concentreren moet de prefrontale cortex allerlei niet ter zake doende gedachten, omgevingsgeluiden en andere afleidingen afremmen. Alleen zo kun je de aandacht richten op die éne taak. Wanneer je niet voldoende pauzeert, rust of slaapt, raken je hersenen vermoeid en wordt het moeilijker om allerlei afleidingen, zoals geluiden en gedachten, af te remmen en buiten te sluiten. Zonder een herstelmoment in te lassen raken je remschijven oververhit en je hersenen overprikkeld. Je kunt je niet alleen moeilijker concentreren, maar bent ook sneller geïrriteerd, boos of humeurig. Wanneer door een gebrek aan slaap, rust of pauze ons brein zich onvoldoende heeft hersteld, zeggen we letterlijk dat we sneller ‘geprikkeld’ zijn.
Selectieve aandacht
Selectie is noodzakelijk omdat de wereld die ons omringt zóveel informatie en prikkels bevat, dat ons brein niet in staat is dit allemaal tegelijk te verwerken. Bepaalde informatie en prikkels worden daarom afgeremd en buitengesloten om relevante informatie en prikkels wel toe te laten en te verwerken.
Remschijven in actie
De prefrontale cortex bevat weer verschillende hersengebieden met een eigen taak. Zo is het afremmen van stimuli een specifieke functie binnen de prefrontale cortex. Aan weerzijden van het voorste deel van de cortex zitten aan de onderzijde de remschijven van ons brein. Deze noemen we de ventrolaterale prefrontale cortex. Ze zorgen ervoor dat je je kunt concentreren, maar ook dat je emoties, impulsen en gedachten kunt afremmen en controleren zodat je je gedrag in een gewenste richting te sturen.
Categorie: Hersenen en slaap Artikel: ‘Van alle organen heeft je brein, met name de prefrontale cortex, de grootste behoefte aan slaap’ Auteur: Rob de Ron.
Wist je dat…
…de frontale cortex veel invloed heeft op je gedrag en welbevinden? Dat maakt het gevoelig voor slaapgebrek, maar ook voor medicijnen, drugs en alcohol. Slaapgebrek, medicijnen, drugs en alcohol kunnen je gedrag kortdurend veranderen. Chronisch slaapgebrek of langdurig gebruik van genoemde middelen, kan zelfs tot permanente beschadigen leiden. De ontwikkeling van de prefrontale schors duurt voort tot ver in de twintig, maar piekt rond de pubertijd. Daarom wordt het gebruik van alcohol en drugs bij jongvolwassenen sterk afgeraden. Het lichaam mag dan volgroeid zijn, het voorste deel van het brein is nog volop in ontwikkeling. We merken dit onder andere aan de remfunctie. We weten dat het moeilijk is voor pubers om hun gedrag af te remmen en de juiste richting te geven. Het is een kwetsbare leeftijd waarop het (ongeremde) gebruik van alcohol en drugs een rol begint te spelen.
Afbeelding 1 bij artikel ‘Slaap, je brei en de Prefrontale Cortex..’
Wanneer je in deze afbeelding niet naar de betekenis, maar de kleur van het woord vraagt, moet de eerste impuls om het woord te lezen, worden afgeremd.
Afbeelding 2 bij artikel ‘Slaap, je brei en de prefrontale cortex..’
n de deze test, waarbij de Nederlandse woorden zijn vervangen door Portugese, een taal die velen van ons niet kennen, hoeven we bovengenoemde impuls niet meer af te remmen.
Doe de strooptest
De remschijven van ons brein noemen we de ventrolaterale prefrontale cortex. Je kunt de werking van deze gebiedjes bij jezelf of een ander ervaren met behulp van de Strooptest. Wanneer je in de eerste afbeelding niet naar de betekenis, maar de kleur van het woord vraagt, moet de eerste impuls om het woord te lezen, worden afgeremd.
In de tweede test, waarbij de Nederlandse woorden zijn vervangen door Portugese, een taal die velen van ons niet kennen, hoeven we deze impuls niet meer af te remmen. Je kunt nu iets sneller en gemakkelijker de kleur van het woord noemen. Het gaat daarbij om een fractie van een seconde, maar toch kun je het merken.
Slaap en de prefrontale cortex horen bij elkaar als dag en nacht. De prefrontale cortex heeft elk etmaal meerdere korte en een lang herstelmoment nodig
Particulier (→)
De Slaapcursus duurt één dag en wordt o.a. gegeven in Amsterdam en Amersfoort (→).
Zakelijk (→)
Volg met je bedrijf, instelling of organisatie een slaaplezing of slaapworkshop (→).
Rob de Ron (→)
Goed slapen leek hem de normaalste zaak van de wereld. Tot zijn vrouw slaapproblemen kreeg (→).
Reviews (→)
Ik was bang om naar bed te gaan (→) en ben toen de slaapcursus gaan volgen. Nu slaap ik best goed.
Arie Boomsma (→)
Arie Boomsma (→) spreekt slaaponderzoeker Rob de Ron (→) voor zijn Podcast over Routine (→)
Catelijne Elzes (→)
Schrijfster van ‘Van dit Boek ga je Beter Slapen’ (→), Catelijne Elzes (→) neemt deel aan de Slaapcursus en schrijft daarover in ‘Flow’ (→)
Erik Scherder (→)
Hoogleraar Erik Scherder (→) en slaaponderzoeker Rob de Ron (→) tijdens het slaapcongres van de VU in Amsterdam (→).
Sophie Hilbrand (→)
Sophie Hilbrand (→) neemt deel aan een Yoga Nidra (→) slaapmeditatie tijdens de slaapcursus. Bekijk hier de aflevering (→)
Arie Boomsma in gesprek met Rob de Ron
Arie Boomsma spreekt voor zijn Podcast over Routine (→) met slaaponderzoeker en Yoga Nidra (→) docent Rob de Ron (→). Rob gelooft niet zo zeer in lijstjes met dingen die je moet doen om beter te slapen. De winst zit volgens hem in hoe je overdag leeft en of je de moed hebt om te rusten. Alles over sleutelslaapjes, scharniermomenten, ochtendmensen, avondmensen, slechte slapers en het verschil tussen rusten en slapen. Naar de Podcast (→)
♦ Er is inmiddels een 2e podcast gemaakt over slapen op een onbekende plek. Naar de Podcast (→)
De Yoga Nidra slaapmeditaties die Rob de Ron voor zijn vrouw maakte, vormen nog steeds een belangrijk onderdeel van de slaapcursus
Slaapcursus.nl (→) Yoga Nidra op YouTube (→).
Wil je het eens proberen? Zoek dan een plek waar niets of niemand je stoort en je jezelf veilig en op je gemak voelt. Je gaat op je rug liggen met de armen en benen enigszins gespreid. Wil je eerst meer lezen over deze houding waarin je Yoga Nidra (→) beoefent? Lees dan hier verder (→).
Yoga Nidra op YouTube (→)
Op Youtube vind je de Yoga Nidra slaapmeditaties ‘Links-Rechts’ in 3 varianten: 15 minuten, 20 minuten en 25 minuten. Deze kun je ook vinden op luisterboek nr. 3 (→). Zowel de oefeningen op YouTube als op de luisterboeken zijn ingesproken door Rob de Ron (→).
Yoga Nidra YouTube (→) is een onderdeel van de Slaapcursus (→). Naar YouTube (→)
Volgens slaapprofessor Eus van Someren (→) moeten we de slapeloze mens dankbaar zijn, omdat deze in de oertijd het vuurtje brandende hield. Dit keer mag jij rustig gaan liggen en de ogen sluiten, dan houd ik het vuurtje brandende …
De Yoga Nidra (→) slaapmeditaties op YouTube (→) en de luisterboeken (→) zijn ingesproken door slaaponderzoeker Rob de Ron (→)