Slapen in zomer en winter
Meer slapen in de winter en minder slapen in de zomer, was tot de industriële revolutie heel normaal
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer en slapen in de winter
Meer slapen in de winter en minder slapen in de zomer was vroege heel normaal, maar tegenwoordig weten we ‘van de winter een zomer te maken.’ Er is veel kunstlicht in huis en op straat waarmee we de lange zomeravonden nabootsen.
Het hele jaar door is de supermarkt en onze koelkast gevuld met producten die vroeger alleen in de zomer verkrijgbaar waren. Wanneer we de winter onze verwarming opdraaien is de temperatuur binnenshuis zomers. We leven in een ‘eeuwige augustusmaand.’
Lees hier meer over de beste tijd om te gaan slapen (→)
Op koude en donkere winternachten kroop men rond een uur of 7 al in bed. Men sliep bij elkaar in bed en dichtbij de dieren. Ook zij gaven warmte. Door vroeg te gaan slapen en lang in bed te liggen en tijdens de barre winters niet al te actief te zijn, had men minder voeding en brandstof nodig.
Aan het eind van de zomer was men vaak goed op gewicht, maar aan het eind van een lange winter, waren de meeste mensen vaak ziekelijk en meerdere kilo’s afgevallen. Anders dan in de zomer was er bovendien weinig te jagen en door de kou en de sneeuw was voedsel verzamelen moeilijker. Daarvoor was het voorjaar en de zomer juist geschikt. Er was genoeg te doen. Men stond veel eerder op en ging veel later slapen.
Wanneer we de winter onze verwarming opdraaien is de temperatuur binnenshuis zomers. We leven in een ‘eeuwige augustusmaand
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de winter en slapen in de zomer
Het artikel “Slapen in de zomer en in de winter” is afkomstig uit het Slaapcursus E-book (→).
“Slecht slapen is een 24-uurs-probleem, dat vraagt om een 24-uurs oplossing,” aldus Rob de Ron (→) Hij is slaaponderzoeker en schrijver van het Slaapcursus E-book (→). Daarnaast is hij Yoga Nidra (→) docent en heeft hij meerdere luisterboeken (→) met slaapmeditaties ingesproken.
Nadat zijn vrouw slaapproblemen kreeg en hij de gevolgen van dichtbij meemaakte, ontwikkelde Rob de Ron (→) de eerste Nederlandse Slaapcursus (→). Wil je ook deelnemen? Bekijk dan de cursusagenda (→) voor de eerstvolgende slaapcursus in jouw buurt.
Slapen in de winter betekende vroeg naar bed en laat op.Door lang in bed te liggen, bespaarde men voedsel en brandhout
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer en slapen in de winter
Zoals de in het hoge noorden van Canada wonende slaapdeskundige Jessica Gamble in haar TED talk (→) vertelt, slaapt men daar anders in de winter, dan in de zomer. Vroeger was ook bij ons circadiane ritme elk seizoen anders. Aangezien cortisol en melatonine (→) gevoelig zijn voor licht, is eeuwenlang het moment van afgifte in de donkere winterperiode anders geweest, dan tijdens de lichte zomermaanden.
Tegenwoordig wordt dit verschil in licht tijdens seizoenen veelal tenietgedaan door kunstlicht en andere technische en culturele veranderingen. We kunnen ons weren tegen de donkere, koude wintermaanden met voldoende kunstlicht, een goed gevulde voorraadkast en centrale verwarming.
In de lente en de zomer was veel te doen: de winterschade herstellen, het land bewerken, jagen, verzamelen, oogsten. Slapen in de zomer betekende daarom laat naar bed en vroeg weer op
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer en slapen in de winter
We hebben bovendien boeken, films, computers, smartphones en spelletjes om ons tijdens de lange winteravonden te vermaken. Hoe doorstond men vroeger de avonden in dit jaargetijde?
Er waren weinig vormen van vermaak. Ook al kon men sinds de vroege renaissance gemakkelijker boeken in oplage drukken en verspreiden, er waren niet veel mensen die konden lezen.
Des te vroeger men sliep, des te korter duurden de lange, saaie winteravonden. Het zou tot aan de 20e eeuw duren voordat vrijwel iedereen kon lezen en over een kaars, olielamp en andere lichtbron beschikte om de avond, anders dan met slaap, kon worden ingevuld.
Afbeelding 1 bij artikel ‘Slapen in de winter en de zomer.’ De Slaap (1867) Pierre Puvis de Chavannes (1824-1898)
Het slaapmotief bood Puvis de Chavannes mogelijkheid om liggende lichamen van voren, van achteren en van opzij af te beelden, omarmend en alleen.
De compositie refereert aan een fragment uit de Aeneas van de oude Romeinse dichter Vergilius (70-19 v. Chr.): “Het was het uur waarop de eerste rust van vermoeide stervelingen begint” (boek 2, regel 268).
Uit deze tekst van Vergilius, blijkt dat men, vòòr de industriële revolutie, de slaap verdeelde in twee delen, de zgn. Bi-fasale slaap.
Afbeelding 2 bij artikel ‘Slapen in de winter en de zomer.’ Omdat cortisol en melatonine reageren op licht en donker verschilt het moment van afgifte per seizoen.
Op de horizontale as staan de maanden, beginnend en eindigend met de J van Januari. Op de verticale as de 24 uren die een etmaal telt.
De gele kleur geeft het aantal zonuren per etmaal aan (zowel in de onderste afbeelding als in de 4 kleinere afbeeldingen rechtsboven). De verticale rode balken in de onderste afbeelding geven de actieve waak-uren aan.
Tot ver in de middeleeuwen was de winter in de noordelijke delen van onze aarde een periode van armoe en schaarste
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer en slapen in de winter
Men kon vroeger tijdens de winters geen hout sprokkelen of voedsel vergaren, en niet jagen, oogsten of werken. Er was aan het eind van een barre winter vaak onvoldoende brandhout of voedsel om te overleven. Velen waren tegen het voorjaar ziekelijk en sterk vermagerd.
Tot ver in de middeleeuwen was de winter in de noordelijk en zuidelijke delen van onze aarde een periode van armoe en schaarste. Pas sinds de twintigste eeuw zijn winkels en markten elk seizoen ruim voorzien van voedsel en kreeg men meerdere mogelijkheden om de woning te verwarmen en de kou buiten te houden.
Rillend van de kou en omringd door een diepe duisternis, ging men al snel na zonsondergang onder de wol. Slapen in de winter betekende vroeg naar bed.
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer
Vroeger sliep men in vochtige holen, tochtige hutten en gehorige huizen op de kale grond of op stro. Slechts een zeer klein deel sliep in luxe bedden en in aparte, verwarmde slaapkamers. Het grootste deel van de bevolking hield zijn dagelijkse kleding aan en bleef warm door dicht bij elkaar te slapen, soms in de nabijheid van gedomesticeerde dieren. Rillend van de kou en omringd door een diepe duisternis, kroop men op tijd onder de ‘wol’.
Slechts een enkeling kon zich de luxe van afzonderlijke slaapvertrekken veroorloven. Een bed met warme wollen dekens en met een door linnen, wol of zelfs zijde omgeven matras, was voor velen een ongekende weelde. Gelukkig werd men door de vroege duisternis en het gebrek aan ‘lichtvervuiling’ doorspoeld met melatonine en was de slaap niet ver weg.
Tegenwoordig slapen we in elk seizoen ongeveer hetzelfde, maar slapen in de winter verschilde vroeger sterk van slapen in de zomer
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer en slapen in de winter
Dagelijks regelmatig pauzeren en de tijd nemen voor een rustmoment is voor herstel van elk facet van je lichaam en je leven net zo waardevol als slaap
Slaapcursus.nl (→) Slapen in de zomer en slapen in de winter
Wil je weten wat een goede pauze is en hoelang of wanneer je het best kunt rusten? En wil je meer weten over slaap en de aanpak van langdurige slapeloosheid? Bestel dan nu het Slaapcursus E-book (→). Je kunt het boek uitstekend combineren met de Yoga Nidra luisteboeken (→).
Bestel de luisterboeken met elk 3 Yoga Nidra slaap meditaties … download ze op je favoriet digitale apparaten … zoek een plek waar niets of niemand je stoort en je jezelf veilig en op je gemak voelt … ga dan op je rug liggen met de armen en benen enigszins gespreid …
Wil je verder lezen over de juiste houding waarin je Yoga Nidra beoefent? Lees dan hier verder (→).
Je kunt het slaapcursus E-book en de luisterboeken met elk 3 Yoga Nidra slaapmeditaties eenvoudig bestellen en downloaden op je favoriete digitale apparaat. Zo heb je ze altijd en overal bij de hand (→)
Sophie Hilbrand (→)
Sophie Hilbrand (→) neemt deel aan een Yoga Nidra (→) slaapmeditatie tijdens de slaapcursus. Bekijk hier de aflevering (→)
Catelijne Elzes (→)
Schrijfster van ‘Van dit Boek ga je Beter Slapen’ (→), Catelijne Elzes (→) neemt deel aan de Slaapcursus en schrijft daarover in ‘Flow’ (→)
Erik Scherder (→)
Hoogleraar Erik Scherder (→) en slaaponderzoeker Rob de Ron (→) tijdens het slaapcongres van de VU in Amsterdam (→).
Arie Boomsma (→)
Arie Boomsma (→) spreekt slaaponderzoeker Rob de Ron (→) voor zijn Podcast over Routine (→)
Arie Boomsma in gesprek met Rob de Ron
Arie Boomsma spreekt voor zijn Podcast over Routine (→) met slaaponderzoeker en Yoga Nidra (→) docent Rob de Ron (→). Rob gelooft niet zo zeer in lijstjes met dingen die je moet doen om beter te slapen. De winst zit volgens hem in hoe je overdag leeft en of je de moed hebt om te rusten. Alles over sleutelslaapjes, scharniermomenten, ochtendmensen, avondmensen, slechte slapers en het verschil tussen rusten en slapen. Naar de Podcast (→)
♦ Er is inmiddels een 2e podcast gemaakt over slapen op een onbekende plek. Naar de Podcast (→)