Gerard Kerkhof

NRC (→) schreef onlangs odat mensen die mediteren minder slaapbehoefte hebben. Onder andere slaapdeskundige Ingrid Verbeek (→) van het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe (→) komt aan het woord. In het artikel zegt zij: „Mensen die mediteren (→) hebben minder slaapbehoefte, omdat ze tijdens het mediteren gedeeltelijk herstellen.”

Gerard Kerkhof: ‘meditatie helpt bij slapeloosheid’

We bellen met professor Gerard Kerkhof, hoogleraar psychofysiologie en slaapdeskundige (→). „Als je veel mediteert is het nog steeds aanbevolen om zeven tot acht uur per dag te slapen. Het zou wel kunnen dat de mensen in dit onderzoek hun lichte slaap min of meer vervangen door meditatie (→). In plaats van twee á drie uur lichte slaap besteden zij die tijd aan meditatie. Maar dat zou dan geen tijdswinst opleveren.” Meditatie helpt volgens Gerard Kerkhof wel mensen die last hebben van slapeloosheid. „Meditatie kan er dan voor zorgen dat mensen zich goed en rustig voorbereiden op de slaap.”

De groep die mediteerde, sliep aanzienlijk beter

Dat is ook aantoonbaar bewezen. Vorig jaar bleek uit een onderzoek aan de universiteit van Zuid-Californië in Los Angeles onder ouderen met slapeloosheid dat meditatie op de korte termijn kan helpen (→). De groep met ouderen die ongeveer twintig minuten per dag mediteerden, sliep aanzienlijker beter dan de groep die ‘slaapeducatie’ volgde.

Positieve punten

In andere studies naar meditatie worden nog meer positieve punten genoemd. Zo bleek dit jaar uit onderzoek in Kopenhagen dat patiënten dankzij meditatie beter uitrusten. In andere onderzoeken wordt de verwachting uitgesproken dat meditatie nog meer positieve effecten heeft, maar veel van deze onderzoeken zijn met een te kleine groep gedaan om er daadwerkelijk een harde uitspraak over te kunnen doen.

Verantwoording Bron: dit artikel verscheen op 5 april 2016 in het NRC. en is geschreven door Diederik Huffels. Wil je het volledige artikel en de conclusie lezen? Klik dan op deze link (→)

In de Volkskrant (→) vraagt men zich af of een uur te weinig slaap je drie keer zo bevattelijk maakt voor een verkoudheid?

Berichten verspreiden zich vaak razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Deze week: Uur te weinig nachtrust maakt drie keer zo bevattelijk voor verkoudheid. Reik elkaar de elleboog, was de handen regelmatig en gebruik papieren zakdoekjes om je neus te snuiten.

In een artikel met tips om besmetting met het coronavirus te voorkomen, voegde Metro (→) onlangs nog een ander advies toe: ga op tijd naar bed. Dat helpt, want zelfs een uurtje te weinig nachtrust maakt je al snel drie keer zo bevattelijk voor een verkoudheid.

Slaapdeskundige Gerard Kerkhof geeft antwoord

Het artikel bevat een link (→) naar een eerder verhaal in dezelfde krant. Daarin vertelt slaapexpert Gerard Kerkhof, emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam (→), over de gevolgen van slaaptekort voor het menselijk lichaam. Nergens in het artikel zegt hij dat de kans op een verkoudheid verdriedubbelt door een uurtje minder slapen.

Gerard Kerkhof is zelf niet bereikbaar, maar Slaapexpert (→) Winni Hofman (→), hoogleraar slaap aan dezelfde universiteit, zegt dat slaap in elk geval belangrijk is voor een goede gezondheid. ‘Elke nacht krijgt ons immuunsysteem tijdens de diepe slaap een oppepper. Er worden dan stoffen aangemaakt die het immuunsysteem herstellen. Een chronisch slaaptekort kan dus zeker leiden tot een verminderde weerstand.’

Verantwoording Bron. Dit artikel is geschreven door wetenschapsjournalist Enith Vlooswijk (→) en verscheen in de Volkskrant (→) van 9 maart 2020

Professor Gerard Kerkhof: ‘We slapen te weinig’

Van slapeloosheid is sprake als iemand gedurende drie maanden meer dan drie keer per week grote problemen heeft met slapen. Vooral voor jong volwassen liet het onderzoek verontrustende cijfers zien. Maar liefst bijna de helft van de Nederlandse vrouwen tussen de 18 en 20 jaar heeft slaapproblemen.

Een probleem van epidemische omvang

De effecten daarvan zijn niet gering. Op de korte termijn zijn de consequenties duidelijk: je gaat onderpresteren, je stemming is beneden peil, je bent slaperig, kunt je niet concentreren. En op de lange termijn kunnen slaapproblemen nog ingrijpendere gevolgen hebben. ‘We hebben het over een probleem van epidemische omvang.’

Meer bewustzijn over slaapproblemen

De afgelopen jaren zag de slaaponderzoeker de aanloop bij slaapcentra in het hele land toenemen. Slaapcentrum Haaglanden, waar hij zelf werkt, had vijftien jaar geleden 1000 tot 1500 patiënten. Inmiddels zijn dat er 2000 per jaar. De slaapcentra in Amsterdam en Heeze melden een vergelijkbare tendens. ‘Het kan natuurlijk zijn dat er meer bewustzijn over slaapproblemen is. Huisartsen verwijzen sneller door, en met het slaap- waakonderzoek hebben we veel aan bewustwording gedaan.

Verantwoording Bron. Dit artikel is op 30 november 2015 geschreven door Lorianne van Gelder en verscheen in Het Parool

Gerard Kerkhof: ‘De wekker staat nooit goed’

Hoeveel uur slaapt professor Gerard Kerkhof, hoogleraar psychofysiologie aan de Universiteit van Amsterdam en hij werkt in het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen van het Medisch Centrum Haaglanden. “Ik ga om half twaalf naar bed”, zegt hij. “Ik lees nog wat en dan val ik heel snel in slaap. Om vier uur word ik even wakker en om zes uur gaat de wekker.”

Niet sollen met slaap

Professor Gerard Kerkhof vindt dat mensen ‘af moeten van het idee dat ze kunnen sollen met hun slaap’. Uit onderzoek, zegt hij, blijkt dat het effect van 20 uur waken vergelijkbaar is met het effect van twee maal de toegestane hoeveelheid alcohol in het bloed. ‘Denk aan iemand die net de nachtdienst is ingegaan en de volgende ochtend met de auto naar huis rijdt.’

Minder of meer slaap

Kerkhof zou graag willen uitzoeken hoe lang mensen in Nederland gemiddeld slapen, of dat minder dat wordt en hoe het met hen gaat. Wat zou een groot opgezette studie in Nederland kunnen opleveren? “Om te beginnen bewustwording. Dat slaaptekort een effect op de stemming heeft, op veiligheid, op prestaties in het algemeen, op de volksgezondheid.”

Weinig of slechte slaap

Slaapdeskundige Ton Coenen zou niet weten waarom mensen in de westerse wereld ‘chronisch slaapgedepriveerd’ zouden zijn. “We slapen gemiddeld 7 uur”, zegt hij. “Dat is korter dan vroeger. Maar er is geen bewijs dat het te weinig is. Waarom worden mensen bang gemaakt? Ik ageer daartegen. Weinig slaap is het probleem niet, zegt hij. Slechte slaap is het probleem.”

Verantwoording Bron. Dit artikel verscheen in het NRC. Wil je het volledige artikel lezen? Klik dan op onderstaande link.

De Gevolgen van slaaptekort op je werk

Te weinig slaap is slecht voor je werk (→): je bent minder productief, je maakt meer fouten, neemt grotere risico’s en je meldt je vaker ziek. Wat zijn de effecten van slaaptekort op je werk en wat kun je er zelf aan doen?

Slechter functioneren

Als je te weinig slaapt, heeft dat een sterk negatief effect op alle aspecten van je functioneren, schrijft het (* World Economic Forum (→). Te weinig slaap vermindert je besluitvaardigheid, reactiesnelheid, geheugen en communicatievermogen met naar schatting 20 tot 50 procent.

Meer fouten

“Wie vermoeid is, is minder gevoelig voor feedback en speelt slechter in op veranderende omstandigheden”, zegt emeritus hoogleraar psychofysiologie (→) Gerard Kerkhof. “Je hebt moeite om gaandeweg processen bij te stellen. De kans op fouten wordt groter.”

Korter lontje en te veel risico

Als je moe bent, raak je sneller geïrriteerd, aldus Gerard Kerkhof. “Dat is niet goed voor de communicatie tijdens het werk. Bovendien nemen vermoeide mensen grotere risico’s. Ze schatten de kans op een succesvolle uitkomst van een besluit hoger in dan uitgeruste collega’s. Anderzijds onderschatten ze de risico’s van besluiten. Dat is een belangwekkend gegeven, met name voor managers en leidinggevenden.

(* Andere interessante YouTube video’s van het World Economic Forum (→) over slaap: 7 uur slaap was optimaal in de middeleeuwen (→), Deze eenvoudige slaapmethde maakt je gelukkiger (→) en Slaapcursus verkleint de kans op depressieviteit (→).

Verantwoording Bron. Advatorial in het FD (→).